ISTORYA KAN BANWANG MAGALLANES

Hale sa sinurat ni Rogerio H. Escobal

1569

Ang Prayleng Agustino na si Padre Alonso Jimenez an naging misyonero sa Timog Luzon sa sarong asembleya na ginibo sa Cebu. Siya asin si Capitan Luis Enriquez de Gusman, magkaibahan na naglayag asin naka-abot sa sarong lugar iyo ang Gibalon (Ibalon). Guinibo ni Padre Alonso Jimenez an enot na Misa Kristiana sa Isla nin Luzon kan taon 1569 kung sain, an mga tawo na irituon duman binonyagan. Sa pangyayaring idto, ang Gibalon ang naging enot na Poblado Cristiana (Christian settlement) sa Luzon.
Nag orden si Gobernador General Guido de Lavazares na dibideron an Rehiyon Bicol sa 2 probinsya, na iyo an “Provincia de Ibalon” asin ang “Provincia de Camarines”. An Gibalon (Ibalon) an naging cabeccera o capitollo can “Provincia de Ibalon”.

1575

Kan paghali kan mga Prayleng Agustino sa Gibalon kan taon 1575 para isiwalat ang relihiyong katoliko sa ibang lugar, suminalida sainda ang mga Prayleng Franciscano kan taon 1583 tanganing ipadagos an misyon religioso sa mga manlaen-laen na lugar. Sinda man guminibo ki saday na kapilya na inidulot sa sarong Franciscanong Santo na si San Diego de Alcala. Kan siring man na taon, ipinatindog kan mga Prayleng Franciscano an banwa kan Iguey. Nagibo sinda ki simbahan na inidulot kay “Nuestra Señora de Purificacion” asin si Padre Alonso de Valdemora, O. F. M an guinibong ministro.

Pagkatapos kan misyon sa Iguey, nagdoman ang mga Franciscano sa Isla de Bagatao tanganing pondaron an banwa kan Calaguimi na ngonian iyo na ang Sitio kan Pansod. Nagibo sinda ki kapilya na gibo sa botong asin nipa na inalay kay Sto. Francisco de Assisi. An ministro iyo si Padre Geronimo de san Buenaventura.

Ipinondar ni Gobernador General Juan de Silva an sarong “astillero” tanganing gibohon an mga darakulang barko (galleon) para sa pagdara kan mga epektos sa negosyo hale sa Manila padoman sa Acapulo, asin pabalik sa Manila. Ang astillero sa Calaguimi inapod na Real Astillero de Bagatao. Ini an nabantog sa bilog na kinaban bilang pinakadakulang astillero sa Pilipinas. An mga galleon na ginibo digdi bantog na mga magagayon, matibay asin may kakayahan na maglayag ki haloy sa maski anong klaseng panahon. Bantog man ang mga galleon na dae basta nadidestroso maski tamaan kan mga kanyon kan kalaban. Dahil sa pagkabantog kan Real Astillero de Bagatao, ini man ang naging rason kung nata pirmi ining pig-aatake kan mga Moro.

1616-1860

Ipinagboot ni Gobernador General Diego de Salcedo an pagibo ki sarong galleon sa Real Astillero de Bagatao sa irarom kan pamamahala ni Diego de Arevalo, sarong eksperto asin talentadong tawo sa pagibo ki disenyo kan mga galleon. Ini inapod na “Nuestra Señora Del Buen Socorro”. Iyo kan panahon an pinakadakulang galleon na nagibo. An naging Kapitan kaini iyo man sana si Diego de Arevalo.

1742

Dahil sa mga pag-atake kan mga Moro, dinara kan mga awtoridad na Kastila an saindang kasangkapan pati mga dokumento/ papeles asin naghale sa Iguey kan taon 1742. Ibinalyo ang kapitolyo kan “Provincia de Ibalon” duman sa banwa kan Albay Viejo sa Albay. Poon kaidto, sinalidahan an ngaran kan “Provincia de Ibalon” asin naging “Provincia de Albay”. Kan dai na ang mga Kastila, buminaralik ang mga tawo asin ang lugar na naging poblado (settlement) inapod na “Parina”. Ang Parina sarong matagas na kahoy na dating bastante sa Bagatao asin pigagamit sa mga pagibo ki galleon.

Disyembre 18, 1856

An mga tawo kan Parina/ Visita asin Caditaan sa pamayo kan “teniente actual” na si Mariano Bon na taga Parina, nagpirma ki “Peticion” kan Disyembre 18, 1856 tanganing gibohon an saindang “Visita” na maging bagong Banwa separado sa Casiguran asin ini aapodon na “Magallanes”.

1860

Kan Abril 30, 1856 base sa “Peticion” an Magallanes naging “pueblo civil” susog sa pagboot ni Gobernador General Fernando Norzagaray y Escudero sa pagta-o nin honra kay Fernando de Magallanes na iyo ang nakadiskubre kan Pilipinas. Si Don Manuel de Castro an naging enot na Gobernadorcillo kan taon 1860. An banwang Magallanes naging “pueblo civil” na sakop kan Probinsya nin Albay sagkod nung 1894. An probinsiya nin Sorsogon ginibong sarong separado asin independyenteng probinsya kan 1894.

Julio 16, 1864

Julio 16, 1864 - sineparar an parokya kan Magallanes sa Casiguran asin ipinatindog an bagong parokya kan “Nuestra Señora del Carmen” An primerong pastor iyo si Rev. Fr. Higino de Castro.